Via AT5 zag ik een samenvatting van de uitvaart van Bobby Haarms (voormalig speler en hersteltrainer en erelid van Ajax). Haarms werd 75. Hij was al een paar jaar gepensioneerd, maar nog erg populair. AT5 liet midden jaren negentig vaak beelden zien van de hersteltrainingen van Bobby Haarms met Jari Litmanen. Haarms kwam naar voren als een loyale, trouwe en dienstbare man. Iemand van de oude stempel - die een leven lang aan één club verbonden was - en die alles over had voor Ajax. Niet verwonderlijk dat deze man geliefd was. Spelers gaven hem de bijnaam 'goede beul'. Supporters vonden een clubicoon in hem: een man die zelf supporter was, die er ziek van was als Ajax verloor - en niet vanwege de mogelijk nadelige effecten op de aandelenkoers. Haarms was ook een beetje een contrastfiguur ten opzichte van de bestuurders, de trainers, en de spelers met hun miljoeneninkomens en voortdurende komen en gaan.
Het afscheid van Bobby Haarms was in handen van de club en vond plaats op het voetbalveld. Voor clubprominenten en persoonlijk betrokkenen was er een podium, op de tribune zaten supporters. 'De hoge heren' vs 'de supporters': een kwetsbaar evenwicht. Uitvaarten zijn altijd spannend, maar de aanwezigheid van zoveel verschillende mensen vraagt om extra bezinning op vorm en inhoud. Hoe pak je zoiets aan? Wat wordt er gezegd en door wie? Welke rituelen en welke taal deel je - welke muziek klinkt er? Ik zat met spanning te kijken. Dat de prominenten en de supporters twee werelden vertegenwoordigen sprak uit alles. De eerste groep ging gekleed in zwart pak, de tweede in ajax-shirt of trainingspak. Terwijl de kist plechtig werd binnengedragen door zwijgzame oud-spelers, openden op de tribunes mensen een blikje bier om dat bij wijze van groet proostend omhoog te houden. Nederland heeft geen standenmaatschappij meer, lees je regelmatig. Ik betwijfel het. Speeches waren er van Ajax-directeur Rik van de Boog, en voorzitter Uri Coronel. Mannen uit bestuur en directie hebben het niet makkelijk bij Ajax. Iedereen weet dat de boosheid en onvrede van de meute zich makkelijk aan hen kan hechten. De woorden bij deze uitvaart moesten niet alleen recht doen aan de overledene, aan de nabestaanden, aan gasten en relaties, maar moesten ook nog allerlei gevoeligheden min of meer bezweren.
'Beste Bobby, jij was altijd... etc. etc.'. Een beproefd middel om welke afstand dan ook te verkleinen is directe aanspraak. Het suggereert familiariteit en vertrouwelijkheid. Het risico van publiekelijk 'jij' zeggen is dat iemand daardoor geclaimed wordt - hoeveel te meer als iemand niet meer kan terugpraten. Ik was onder de indruk van het in memoriam van teammanager David Endt. In een mooi vormgegeven toespraak richtte hij zich tot de aanwezigen - en sprak hij nadrukkelijk in de derde persoon over de overledene. Dat lijkt misschien minder persoonlijk, maar zo is het niet. Endt hield een zekere distantie in acht - en juist dat gaf zijn gedachtenis gewicht. Loyaal, trouw en dienstbaar, dat gold voor zijn woorden. Je kon er iets van liefde in horen en hoe elitair het ook is om zo te kunnen schrijven en spreken, het verbond meer dan wat dan ook. Endt was niet in pak, maar in een groene trui.
bekijk hier de uitzending van AT5
1 opmerking:
Het is een beetje jammer dat een zogenaamde buitenstander dit denkt neer te zetten.Iemand die dit vanaf een luie stoel achter de televisie zoiets volgd en dan dit neerzet. Werkelijk een schande. Het is niet te geloven. Je weet kennerlijk niet hoe het is om als Ajax supporter dan wel directe betrokkene zon iemand in je midden te hebben. Hij was binnen de club een icoon, een legende. Op die dag was het voor het eerst dat er een Ajax familie sfeer heerste. De zogenaamde afstand tussen aanwezigen en de supporters slaat nergens op. Hoe wil je anders al die aanwezigheden een plaats geven??? Ik vind het werkelijk schandelijk en conclusie trekkend die onwijs uit zijn verband zijn gerukt. Ga je schamen en duik heel diep in je hol!!
Een reactie posten